عطش شرکت ملی صنایع پتروشیمی در بکارگیری از فناوری‌های روز

خبرداری؟ براساس آمارهای اعلام شده، صنعت پتروشیمی ایران با تولید بیش‌از ۷۲ میلیون تن محصولات پتروشیمی در سال، به یکی از ارکان اصلی اقتصاد غیرنفتی کشور تبدیل شده است. این صنعت با صادرات به بیش‌از ۶۰ کشور جهان، سالانه بیش‌از ۱۵ میلیارد دلار ارزآوری دارد و نقش مهمّی در کاهش وابستگی به نفت خام ایفا می‌کند. شرکت‌هایی مانند پتروشیمی خلیج فارس و پتروشیمی مارون به‌عنوان بازیگران اصلی در تولید و صادرات این محصولات، جایگاه ویژه‌ای در بازارهای بین‌المللی دارند.
صنعت پتروشیمی ایران به‌عنوان یکی از ارکان اساسی اقتصاد کشور، تأثیر زیادی در افزایش ثروت ملی دارد. بر اساس گزارش‌های وزارت نفت، این صنعت به‌طور مستقیم حدود ۲۵ درصد از صادرات غیرنفتی کشور را تشکیل می‌دهد. در سال ۲۰۲۲، ایران بیش‌از ۷۲ میلیون تن محصولات پتروشیمی تولید کرد که شامل متانول، پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و انواع کودهای شیمیایی است. این حجم تولید نه‌تنها در تأمین نیازهای داخلی بلکه در تأمین ارز برای کشور بسیار مؤثر بوده است. همچنین، تولید محصولات پتروشیمی باعث کاهش وابستگی به صادرات نفت خام می‌شود، به‌طوری که ایران قادر است حجم بیشتری از محصولات با ارزش‌افزوده‌ی بالا را به بازارهای جهانی صادر کند.
این صنعت همچنین در ایجاد شغل‌های مستقیم و غیرمستقیم در کشور نقش مهمی ایفاء می‌کند. طبق آمارهای وزارت کار، صنعت پتروشیمی در مجموع بیش‌از ۱۴۳ هزار شغل مستقیم ایجاد کرده است. بسیاری از این اشتغال‌ها در مناطق جنوبی کشور مانند استان‌های بوشهر و خوزستان ایجاد شده است که به توسعه‌ی اقتصادی این مناطق کمک زیادی کرده است. در این راستا، شرکت‌های پتروشیمی بزرگ نظیر پتروشیمی خلیج‌فارس و پتروشیمی مارون با گسترش فعالیت‌های خود، امکان اشتغال‌زایی برای هزاران نفر را فراهم کرده‌اند.
لزوم بکارگیری از فناوری‌های روز
شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان متولی و حامی صنعت پتروشیمی کشور از راه‌ها مختلف در تلاش است تا آخرین فناوری‌های روز دنیا را به این صنعت بیاورد. البته نگاه این نهاد به خارجی‌ها نیست و معتقد است که ما می‌توانیم با توان داخلی خود و اعتماد به تولیدات داخلی به این هدف برسیم و در این مسیر دانش‌بنیان‌ها می‌توانند چراغ راه باشند.
صنعت پتروشیمی در حلقه‌های مختلف صنعت نفت، یکی از مهم‌ترین بخش‌ها به شمار می‌رود و هیچ‌گاه نمی‌توان وارد فرایندهای این صنعت شد مگر اینکه تکنولوژی موردنیاز آن در اختیار باشد.
این صنعت اکنون وارد دوران میان‌سالی خود شده و نوآوری در این صنعت به یک الزام تبدیل شده است. فرایندهای ما در بسیاری از موارد عمر بالایی دارند و باید به‌روز شوند و در این راستا، همگان باید به فکر بهسازی و بهبود این فرایندها باشند تا صنعت پتروشیمی بتواند در این دوران پویایی خود را حفظ کند.
تکنولوژی ناجی پتروشیمی
به گفته مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی صنعت پتروشیمی کشور سالانه حدود ۱۵ میلیارد دلار صادرات دارد اما در مقابل، وارداتی نیز صورت می‌گیرد که ارزش آن حدود ۲ میلیارد دلار است و از این مقدار، ۷۰۰ میلیون دلار آن در هلدینگ خلیج‌فارس به‌عنوان فرصت داخلی‌سازی شناخته می‌شود.

حسن عباس‌زاده معتقد است که یکی از دلایل عدم تولید برخی محصولات پتروشیمی، نبود دسترسی به تکنولوژی و انحصاری بودن برخی از آنهاست.
وی می‌گوید «شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای رفع این چالش، ۲۰ بسته طرح تحت عنوان «طرح‌های زنجیره ارزش» آماده کرده است که در اختیار سرمایه‌گذاران و شرکت‌های دانش‌بنیان قرار خواهد گرفت و این طرح‌ها می‌تواند به گسترش ظرفیت‌های داخلی در زمینه تولید محصولات پتروشیمی و کاهش وابستگی به واردات کمک کند.
وی تأکید کرد: در راستای تقویت داخلی‌سازی، یک مدیریت جدید برای پژوهش، فناوری و ساخت داخل در شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایجاد شده است و این مدیریت به شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان توانمند پرداخته و آنها را به شرکت‌های پتروشیمی متصل می‌کند تا از خروج ارز جلوگیری شده و ظرفیت‌های داخلی تقویت شود.