خبرداری؟ برای رونق اقتصادی، باید شرایط ویژه ای تعریف شود که یکی از این شرایط، ایجاد مناطق آزاد اقتصادی است. منطقه آزاد به بخش صنعتی ویژه در خارج از مرزهای گمرکی گفته می شود که تولیداتش جهت گیری صادراتی دارند. منطقه آزاد امتیازهای ویژه ای دارد که ایجاد فرصت های اشتغال در داخل و خارج، جذب سرمایه های خارجی، کمک به کشور برای ورود به بازارهای جهانی و گسترش صادرات است.

مزیت های مناطق آزاد

به عبارت بهتر، منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور خارج بوده و با بهره گیری از مزایایی نظیر معافیت های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، نبود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پا گیر، سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می کند.

زمینه سازی برای ورود سرمایه گذار

برای آنکه بتوان از ظرفیت های قانونی منطقه آزاد بخوبی بهره گرفت، باید امکانات و تسهیلات به اندازه ای ایجاد شود و گسترش یابد که شرایط مساعدی را برای سرمایه گذاری های اقتصادی و زیر بنایی برای حضور فعالان اقتصادی در مناطق آزاد مهیا کرد. بنابر این منطقه آزاد باید دسترسی آسان و سریع به حمل و نقل مناسب هوایی، جاده ای، دریایی و ریلی داشته باشد که در بیشتر موارد در کنار دریا یا بندر واقع شده و در آن تجارت آزاد با سایر مناطق جهان مجاز شناخته شده است.

تاریخچه منطقه آزاد

با توجه به اهمیتی که مناطق آزاد دارند، ایران نیز در این مسیر گام برداشت و در سال 1368 بر اساس تبصره 19 برنامه 5 ساله اول توسعه به دولت اجازه داده شد که در سه منطقه مرزی منطقه آزاد تجاری ایجاد کند. به موجب تبصره ماده 20 همان قانون، گمرک ایران و سازمان بنادر کشتیرانی مکلف به تاسیس منطقه های ویژه حراست شده برای این منظور شدند. مناطق آزاد کیش در سال 1368 قشم در سال 1369 و چابهار در سال 1370 تاسیس و فعال شدند و سپس منطقه آزاد اروندرود ( آبادان-خرمشهر) در سال 1383، بندر انزلی در سال 1382 و منطقه آزاد تجارتی ارس در سال 1383 . منطقه آزاد ماکو شروع به فعالیت کردند.

مزیت ویژه مناطق آزاد

منطقه آزاد تجاری برای تشویق صادرات صنعتی، شامل کارخانجات تولیدی و صنعتی موقعیت مناسبی برای سرمایه گذاری داخلی و خارجی دارد و در بندر، فرودگاه یا ناحیه محصور محافظت شده انتخاب می شود تا کالاهای وارداتی یا صادراتی از طریق هوا، دریا و زمین بدون پرداخت حقوق گمرکی وارد یا صادر شوند.

بیشتربخوانید:

بهره‌وری بیشتر از ظرفیت گردشگری منطقه آزاد اروند

رفت و آمد اتباع خارجی

از آنجا که واردات یا صادرات کالا در مناطق آزاد خارج از مقررات و امور گمرکی بوده و از مقررات کشور مستثنی است، لازم است شرایط جغرافیایی لازم وجود داشته باشد یا زیرساختها برای منطقه آزاد ایجاد شود. ایجاد زیرساختها از جمله فرودگاه یا بندر باعث می شود تا اتباع خارجی بدون طی مراحل قانونی و به سرعت به این مناطق وارد شده و اقدام به ثبت شرکت و فعالیت اقتصادی کنند. به همین دلیل است که شاهد حضور گسترده اتباع خارجی البته از نوع سرمایه دار در مناطق آزاد هستیم.

گام های بلند اروند

یکی از مهمترین مناطق آزاد کشور، منطقه آزاد اروند است. این منطقه دو شهر بزرگ آبادان و خرمشهر را تحت پوشش دارد، شهرهایی که قبل از جنگ تحمیلی، بهترین مناطق اشتغالزایی در سراسر کشور بودند و منطقه آزاد اروند قرار است بار دیگر این دو شهر را به جایگاه سابق خود بازگرداند. به همین منظور  ایجاد زیرساختها با قوت در دستور کار این دو شهر قرار گرفت که یکی از مهمترین آنها، فعال کردن فرودگاه است که در این رابطه مدیرعامل سازمان منطقه آزاد اروند در بازدیدی از پایانه جدید فرودگاه آبادان، مقدمات راه‌اندازی آن را مورد ارزیابی قرار داد.

ترمینال با استانداردهای روز

علی زارعی که به همراه جمعی از مدیران سازمان منطقه آزاد اروند به فرودگاه بین‌المللی آیت‌الله جمی آبادان رفته بود، از ترمینال جدید این فرودگاه بازدید کرد. وی با بیان اینکه سازمان منطقه آزاد اروند با جدیت پیگیر راه‌اندازی ترمینال جدید فرودگاه آبادان است، گفت: به دنبال این هستیم تا پایانه جدید که توسط سازمان منطقه آزاد اروند با استانداردهای روز احداث شده، وارد مدار استفاده قرار گیرد تا مردم منطقه و مسافران از خدمات آن بهره‌مند شوند.

رفع نواقص برای راه اندازی

بزرگترین چالشی که همواره کشور را تهدید کرده، افتتاحیه های نمایشی است. پروژههایی که بدون امکان فعالیت، راه اندازی شدند تا بیلان کار دولتها را برجسته کند، اما داستان فرودگاه آبادان متفاوت است زیرا در جریان این بازدید زارعی مدیرعامل منطقه آزاد اروند مقرر شد با شرکت فرودگاه‌های کشور نشستی برگزار شود تا ضمن رفع نواقص، مقدمات آغاز به کار ترمینال جدید فرودگاه آبادان توسط سازمان منطقه آزاد اروند فراهم شود.