راز جهش دلار چیست؟ چرا بازار ارز از کنترل خارج شد؟

یک اقتصاددان با تأکید بر اینکه نوسانات اخیر بازار ارز بیش از آنکه محصول عوامل خارجی باشد، ریشه در مشکلات درون‌ساختاری اقتصاد کشور دارد، گفت: ضعف در فرآیندهای تجاری، پایش ناکافی مبادلات پولی و نظارت‌نداشتن بر رفتار بازیگران بازار از مهم‌ترین عوامل بی‌ثباتی ارزی محسوب می‌شود

دلار اوج گرفت، ترمز بازار خودرو کشیده شد

با عبور نرخ دلار از مرز ۱۴۲ هزار تومان در بازار آزاد، معاملات خودرو عملاً به حالت توقف درآمده و بازار با فضایی آکنده از بلاتکلیفی و نااطمینانی مواجه شده است. فعالان این حوزه می‌گویند شدت نوسانات ارزی به حدی رسیده که امکان قیمت‌گذاری مشخص برای خودروهای داخلی و وارداتی وجود ندارد و همین موضوع، خریداران را از ورود به بازار منصرف کرده است.

کدام نهادها از کیک بودجه ۱۴۰۵ سهم بیشتری بردند؟

بررسی اعتبارات هزینه‌ای نهادهای دولتی در لایحه بودجه ۱۴۰۵ نشان می‌دهد اعتبارات هزینه‌ای کل نهادهای دولتی از حدود ۳۱۴۴ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۴ به نزدیک ۳۹۷۲ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۵ رسیده که بیانگر رشد اسمی حدود ۲۶ درصدی است؛ رشدی که در شرایط تورمی اقتصاد ایران، هم‌زمان نشانه افزایش حجم دولت و تداوم فشار هزینه‌های جاری است.

چهار نکته عجیب و بحث برانگیز از بودجه ۱۴۰۵

یکی از پرحاشیه ترین بخش های لایحه بودجه ۱۴۰۵، نحوه درج عوارض خروج از کشور است. در متن بودجه، این رقم به صورت «۹۰ هزار قران» نوشته شده؛ عددی که در عمل معادل ۹۰۰ هزار تومان برای سفر اول سال است. استفاده از واحد پولی «قران» که سالهاست در مبادلات روزمره مردم کاربردی ندارد، با واکنشهای زیادی همراه شده است. منتقدان معتقدند این اقدام بیشتر تلاشی برای کوچکنمایی ارقام و کاهش شوک روانی افزایش هزینه هاست و نه کمکی به شفافیت اقتصادی.

اقتصاد ایران و 15 میلیارد دلاری که گُم شد!

 «آمارهای رسمی بانک مرکزی حاکی از این هستند که در سال 1403، 18 میلیارد دلار ارز به کشور برگشت داده نشده و در سال جاری نیز این عدد تاکنون به 9 میلیارد دلار رسیده است. این آمار از یک مشکل جدی در اقتصاد ایران خبر می دهد که برای رفع آن، نظام حکمرانی اقتصادی کشور باید هرچه سریعتر رویه های منفعلانه را کنار بگذارد و فعالانه، به فکر اصلاح روندهای معیوب باشد.»

اقتصاد از دستور تبعیت نمی‌کند

یک کارشناس اقتصادی با اشاره به نوسانات ارزی روز های اخیر گفت: نوسانات ارزی نتیجه تضاد دو نگاه قدرتمند در حکمرانی اقتصادی است و سیاست‌های دستوری یا چندنرخی راه‌حل پایدار ندارد.

اثر ناپیدای دلار بر بورس و اقتصاد

بازار سهام در شرایطی پا به پای نرخ ارز در حال شکستن سقف‌های تاریخی طی روزهای اخیر است که هنوز عقب‌افتادگی زیادی نسبت به رشد تورم و دلار در سال‌های اخیر تجربه کرده است. این در حالی است که در بازه‌های دورتر و دوره‌های تشدید التهاب ارزی یکبار در سال‌های ۹۱ تا ۹۲ و یک بار در سال‌های ۹۷ تا ۹۹ شاهد آن بودیم که بازار سهام حتی پرشتاب‌تر از دلار صعودی شد و فضای حباب‌گونه را تجربه کرد. در هر دو دوره، سیاست‌گذاری‌های اشتباه ارزی بویژه با ارزپاشی و ایجاد فضای رانتی ارز چندنرخی نتایج یکسانی به بار آورد؛ از یک سو، به هدر دادن منابع ارزی در قیمت‌های پایین رشد نرخ ارز را بسیار فراتر از شرایط بنیادی اقتصاد بالا برد و از سمت دیگر، همین رشدها خود بر تنور هیجان بازارها از جمله سهام دمید. این نتایج در یک پژوهش دانشگاهی با بررسی ۶۲ متغیر مختلف اثبات شده است. بنابراین، اکنون که هنوز بازار سهام تا فضای هیجانی فاصله بسیار زیادی دارد، مهار التهاب بازار ارز برای آینده اقتصاد و سرمایه‌گذاری اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. التهابی که جز با حفاظت از مهم‌ترین مهمات کشور در دوران جنگ اقتصادی، یعنی منابع ارزی امکان‌پذیر نیست؛ بنابراین، سیاست ارزی مناسب مهم‌ترین مسأله‌ای است که در میان‌مدت دو هدف را دنبال خواهد کرد: اولاً التهاب شدید دلار را کنترل می‌کند و ثانیاً مانع از پژواک این التهاب به سایر بخش‌های اقتصاد و بازارها از جمله بورس تهران خواهد شد.