علت شفته شدن برنج در پلوپز چیست؟ برای پیشگیری از شفته شدن برنج چه کنیم؟ در صورتی که برنجتان شفته شد با برنج های شفته شده چه کنیم؟ فوت و فن های تهیه یک برنج دانه جدا و بدون شل شدن را در خبرداری بخوانید.
برنج شفته چیست ؟
برنج شفته به برنجی گفته میشود که در حین پخت بیش از حد نرم و چسبنده شده است و دانههای آن به یکدیگر چسبیدهاند. این حالت معمولاً زمانی رخ میدهد که:
- مقدار آب مصرفی برای پخت برنج زیاد باشد، باعث میشود برنج بیش از حد آب جذب کرده و حالت چسبناک پیدا کند.
- برنج به مدت طولانیتری پخته شود، در نتیجه دانههای برنج ساختار خود را از دست داده و به یکدیگر میچسبند. در پخت برنج نذری به دلیل حجم بالای برنج باید به این نکته دقت کنید.
- از نوع برنجهای نامناسب یا باکیفیت پایین استفاده شود که بیشتر مستعد نرم و چسبنده شدن هستند.
برنج شفته معمولاً در مواردی که برنج خشک و دانهدانه مدنظر است، مثل پلو، مطلوب نیست. با این حال، در برخی از غذاهای خاص که برنج شفته نیاز است، مانند شلهزرد یا کته، این حالت میتواند مناسب باشد.
علت شفته شدن برنج در پلوپز
شفته شدن برنج در پلوپز معمولاً به دلایل زیر رخ میدهد:
- استفاده از آب زیاد: اگر میزان آب بیشتر از حد نیاز باشد، برنج بیش از حد آب جذب کرده و شفته میشود.
- نوع برنج: بعضی از انواع برنجها مانند برنجهای نیمدانه یا برنجهایی با کیفیت پایینتر، بیشتر مستعد شفته شدن هستند. برنجهای باکیفیت بهتر معمولاً کمتر شفته میشوند.
- پخت بیش از حد: اگر برنج برای مدت زمان طولانیتری نسبت به نیاز پخته شود، ممکن است شفته شود.
- نداشتن تهویه مناسب در پلوپز: برخی از پلوپزها ممکن است تهویه مناسبی نداشته باشند و بخار زیادی داخل دستگاه جمع شود که باعث شفته شدن برنج میشود.
- شستن برنج بیش از حد یا کمتر از حد لازم: اگر برنج بیش از حد شسته شود، نشاسته زیادی از آن شسته میشود و با پخت طولانی، برنج نرم و شفته میشود. از طرفی، اگر برنج به اندازه کافی شسته نشود، ممکن است نشاسته زیاد باعث چسبندگی و شفته شدن برنج شود.
برای جلوگیری از شفته شدن برنج در پلوپز، میتوانید مقدار آب را به دقت اندازهگیری کرده و برنج مناسب و باکیفیتی انتخاب کنید. همچنین، زمان پخت را مطابق با دستورالعمل پلوپز تنظیم کنید.
راهکارهای جلوگیری از شفته شدن برنج در پلوپز
برای جلوگیری از شفته شدن برنج، میتوانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- استفاده از مقدار آب مناسب: میزان آب مورد استفاده در پخت برنج بسیار مهم است. برای برنج دانهدانه و خشک، معمولاً نسبت ۱.۵ تا ۲ لیوان آب به ازای هر لیوان برنج کافی است. البته این نسبت به نوع برنج و روش پخت هم بستگی دارد.
- انتخاب نوع برنج مناسب: از برنجهای با کیفیت و مناسب برای پلو (مانند برنجهای ایرانی مثل طارم یا هاشمی) استفاده کنید. برنجهای نیمدانه و برنجهایی که دارای شکستههای زیاد هستند، بیشتر مستعد شفته شدن هستند.
- شستن برنج به میزان لازم: برنج را قبل از پختن چند بار بشویید تا نشاستههای اضافی از آن خارج شود. شستن بیش از حد هم ممکن است باعث شفته شدن برنج شود، پس بهتر است تعادل را رعایت کنید.
- خیساندن برنج قبل از پخت: برنج را برای مدت 30 دقیقه تا 2 ساعت (بسته به نوع برنج) در آب بخیسانید. این کار باعث میشود دانههای برنج بهتر پخته شده و کمتر شفته شوند.
- کنترل دمای پخت: در روش آبکش، بعد از جوش آمدن آب و ریختن برنج در آب جوش، برنج را به مدت کوتاهی (تا زمانی که دانهها نیمپز شوند) بپزید و سپس آبکش کنید. در روش کته، ابتدا با شعلهی زیاد شروع کنید تا آب به جوش بیاید و بعد از جوش آمدن، شعله را کم کنید تا برنج به آرامی بخارپز شود.
- استفاده از روغن و نمک: اضافه کردن کمی روغن یا کره به برنج در حین پخت و استفاده از نمک به اندازه، کمک میکند تا برنج دانهدانه و خوشطعمتر شود.
- پخت با درپوش مناسب: در روش کته، از درپوشی استفاده کنید که بخار کمتری از آن خارج شود تا برنج با بخار خودش پخته و دانهدانه شود.
با رعایت این نکات، میتوانید برنجی دانهدانه و بدون شفته شدن آماده کنید.
نحوه نجات دادن و چاره برنج شفته شده
1. پهن کردن برنج
- برنج را روی سینی پهن کنید: اگر برنج هنوز در حالت گرم و نرم است، آن را در یک سینی یا ظرف بزرگ پهن کنید تا بخار اضافی خارج شود. این کار کمک میکند تا رطوبت اضافی از بین برود و برنج کمی خشکتر شود.
2. پختن دوباره برنج
- استفاده از تابه: مقداری روغن در یک تابه بریزید و برنج را به آرامی در تابه گرم کنید. این کار باعث تبخیر رطوبت اضافی میشود و برنج کمی خشکتر و دانهدانهتر میشود.
- پخت در فر: برنج را در یک سینی پخش کنید و برای مدت کوتاهی در فر با حرارت ملایم قرار دهید تا بخار اضافی از آن خارج شود.
3. آبکش کردن برنج
- شستن با آب سرد: اگر برنج بیش از حد شفته و نرم شده است، میتوانید آن را با آب سرد شستشو دهید. برنج را در یک صافی یا آبکش قرار داده و به آرامی زیر آب سرد بشویید. این کار نشاسته اضافی را از برنج جدا میکند و تا حدی آن را از حالت شفته در میآورد.
- پخت دوباره پس از شستشو: بعد از شستشو، برنج را دوباره با مقدار کمی آب و کمی روغن روی حرارت قرار دهید تا آب اضافی تبخیر شود.
4. استفاده در غذاهای دیگر
- تهیه غذاهای مناسب با برنج شفته: اگر برنج بیش از حد شفته شده و امکان اصلاح آن وجود ندارد، میتوانید از آن برای تهیه غذاهایی مانند “کتلت برنجی”، “برنج قالبی”، “کوکو برنج” یا “سوپ” استفاده کنید.
5. درست کردن تهدیگ
- استفاده از تهدیگ: تهدیگ درست کنید تا برنج باقیمانده کمی خشکتر و خوشمزهتر شود. میتوانید از سیبزمینی، نان یا خود برنج برای تهدیگ استفاده کنید.
با این روشها، میتوانید برنج شفته شده را تا حدی نجات دهید و آن را به غذایی خوشمزه تبدیل کنید.
از برنج شفته شده چه استفاده ای کنیم ؟
اگر برنج شما شفته شده و نمیخواهید آن را به همان صورت سرو کنید، میتوانید از آن در تهیه انواع غذاهای دیگر استفاده کنید. در اینجا چند پیشنهاد برای استفاده از برنج شفته شده آورده شده است:
1. تهیه کوکو برنج
- مواد لازم: برنج شفته، تخممرغ، سبزیجات معطر (مانند جعفری یا گشنیز)، زعفران (اختیاری)، نمک و فلفل.
- روش تهیه: برنج شفته را با تخممرغ و سبزیجات معطر مخلوط کنید. مخلوط را در ماهیتابه با کمی روغن سرخ کنید تا طلایی و خوشعطر شود. میتوانید مواد دیگری مانند گوشت چرخکرده، زرشک یا گردو هم اضافه کنید.
2. کتلت برنجی
- مواد لازم: برنج شفته، سیبزمینی رنده شده، تخممرغ، ادویهها (نمک، فلفل، زردچوبه)، سبزیجات (اختیاری).
- روش تهیه: برنج شفته را با سیبزمینی رنده شده و تخممرغ مخلوط کنید. به مخلوط ادویهها و سبزیجات اضافه کنید و به شکل کتلت درآورید. سپس در روغن داغ سرخ کنید تا دو طرف کتلتها طلایی شود.
3. برنج قالبی
- مواد لازم: برنج شفته، تخممرغ، زعفران (اختیاری)، گوشت چرخکرده یا مرغ پخته شده، زرشک و خلال بادام (اختیاری).
- روش تهیه: برنج شفته را با تخممرغ مخلوط کنید. سپس در یک قالب مخصوص یا یک تابه قرار دهید. مواد دلخواه مانند گوشت یا مرغ و زرشک را در لایههای مختلف اضافه کنید. قالب را در فر یا روی حرارت ملایم قرار دهید تا برنج کاملاً سفت شود و شکل قالب را بگیرد.
4. سوپ برنج
- مواد لازم: برنج شفته، سبزیجات (مانند هویج، کرفس، پیاز)، آب مرغ یا گوشت، ادویهها.
- روش تهیه: برنج شفته را به همراه سبزیجات و آب مرغ یا گوشت در قابلمه بپزید تا سوپ غلیظ و خوشمزهای به دست آید. میتوانید کمی ماست یا لیمو به آن اضافه کنید تا طعمی متفاوت پیدا کند.
5. برگر برنجی
- مواد لازم: برنج شفته، گوشت چرخکرده، تخممرغ، ادویهها.
- روش تهیه: برنج شفته را با گوشت چرخکرده، تخممرغ و ادویهها مخلوط کنید و به شکل برگر درآورید. برگرها را در تابه سرخ کنید و با نان و مخلفات دلخواه سرو کنید.
6. رشته پلو یا ماکارونی با برنج
- مواد لازم: برنج شفته، رشته پلویی یا ماکارونی، گوشت یا مرغ، سبزیجات، ادویهها.
- روش تهیه: برنج شفته را به همراه رشته پلویی یا ماکارونی و مواد دلخواه مانند گوشت یا مرغ بپزید و یک پلو یا ماکارونی متفاوت درست کنید.
