اشتراک گذاری :
خبرداری؟ بی شک ایرانیان از جایگاه ویژهای در رتبههای علمی جهان برخوردار هستند. نگاه به مراکز علمی جهان و شخصیتهای برجسته علمی فعال در آنها، نشان میدهد که سهم ایرانیان در این مراکز علمی بسیار قابل توجه است. ردپای ایرانیان در بسیاری از علوم از ریاضی تا فیزیک، رایانه، علوم فضانوردی و بسیاری موارد دیگر دیده میشود. به ظاهر این حضور بسیار هم عالی است، اما واقعیت چیز دیگری است که حکایت از معضل بزرگ فرار مغزها دارد.
معضل فرار نخبگان
مفهوم فرار مغزها، مهاجرت متخصصان و نخبگان علمی است که از معضلات اجتماعی، اقتصادی و آموزشی محسوب میشود. برای آنکه درک درستی از عمق فاجعه فرار مغزها داشته باشیم، گزارش مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۹ میتواند کارگشا باشد. مجلس شورای اسلامی اعلام کرده ۶۰ هزار ایرانی مهاجرت کرده در سال ۸۹ از نخبگان بوده اند. این نخبگان مقامهای المپیادهای علمی را داشته یا از نفرات برتر کنکور و دانشگاهها بوده اند. اینکه گمان کنیم فاجعه در همین مقطع پایان مییابد، کافی نیست، بلکه نگرانی از اینجاست که درصد قابل توجهی از نخبگان همچنان تمایل به مهاجرت از کشور دارند. بدتر اینکه صندوق بینالمللی پول اعلام کرده ایران در بین ۹۱ کشور در حال توسعه یا توسعه نیافته جهان، مقام نخست را در مهاجرت نخبگان دارد.
دلایل گریز نخبگان
برای آنکه بتوانیم با معضل فرار نخبگان مقابله کنیم، باید شرایط را با دقت بررسی کنیم و دلایل را مورد توجه قرار دهیم. صندوق بینالمللی پول به عنوان یک مرکز تخصصی و کارشناسی، به بررسی گسترده فرار مغزها در ایران پرداخت و اعلام کرده بیکاری، سطح پایین درآمد استادان و نخبگان، نارساییهای مالی و اداری، کمبود امکانات تخصصی-علمی و بیثباتی سیاسی و اجتماعی از جمله دلایل مهاجرت ایرانیان بوده است.
بیشتر بخوانید:
مهاجرت گسترده نخبگان
برای درک بهتر شرایط، باید به آمارها و اعداد و ارقام توجه کنیم، اما اعداد مهاجرت نخبگان بسیار نگران کننده است، زیرا ایران در زمینه فرار مغزها با مهاجرت ۱۵۰ هزار تا ۱۸۰ هزار متخصص تحصیل کرده در دهههای اخیر روبرو بوده است. اداره فدرال مهاجرت و پناهندگی آلمان در گزارشی اعلام کرده حدود ۴۷ درصد پناهجویان ایرانی، مدرک بالاتر از دیپلم داشتهاند. این اعداد و ارقام نشان میدهد که باید برای نگهداری نخبگان با جدیت چاره اندیشی شود که از تکریم تا دادن شغل و درآمد میتواند تاثیرگذار باشد.
بیمه نامه زندگی نخبگان
اگرچه تعداد نخبگان کشور بسیار است، اما همه ساله پس از برگزاری کنکور میتوان نفرات برتر را به عنوان نخبگان شناسایی کرد، اما سوال اینجاست که چقدر برای این نخبگان انگیزه ایجاد کرده ایم. در این رابطه هر وزارتخانه، نهاد، سازمان، دستگاه و… مسوولیت خاص خودش را دارد که بیمهها نیز میتوانند نقش آفرین باشند. شرکت بیمه دی نیز به نقش آفرینی برای ایجاد انگیزه در نخبگان پرداخت و در راستای ارج نهادن به علم و دانش پژوهی، میزبان برگزیدگان کنکور سراسری بود که در نهایت با اهدای بیمه نامه «زندگی بهادار» از نخبگان تقدیر به عمل آورد. البته این اقدام رویکردی دوگانه است که باعث فرهنگسازی بیمه در بین نخبگان میشود.
تکریم علم و سرمایه انسانی
مدیرعامل شرکت بیمه دی در مراسم تقدیر از نخبگان دانشگاهی، با اشاره به تلاش این عزیزان در کسب رتبه برتر این رقابت علمی گفت: جهان امروز تولید ثروت خود را مرهون سرمایه انسانی کارآمد، با دانش، متخصص و با انگیزه است، جلسه امروز نیز جلسهای نمادین برای تکریم علم، دانش و سرمایه انسانی است. طاهر موهبتی افزود: نتیجه حاصل از تلاش شبانه روزی و علم پژوهی، بسیار مطلوب و مایه مباهات است. شرکت بیمه دی رویکرد خود را به سمت تکریم این مقوله برده و برای به کار گیری نیرو نیز، توجه به علم، دانشهای نوین و نیروهای ارزشمندی علمی را مد نظر قرار داده است.
بورسیه تحصیلی در مسیر بیمه
اقدام جالبی که از سوی مدیرعامل بیمه دی شاهد بودیم، ایجاد انگیزه برای جذب نخبگان در کسب علوم بیمه است. موهبتی با اشاره به توسعه هوش مصنوعی و پیشرفتهای دیجیتال گفت: شرکت بیمه دی علاقهمند به حضور در عرصههای نوین و بازارهای جدید از جمله استارت آپها و شرکتهای دانش بنیان در حوزه بیمه است. علاوه بر این این شرکت آمادگی خود را برای بورسیه تحصیلی نفرات تک رقمی کنکور در رشتههای مرتبط با صنعت بیمه اعلام مینماید. مدیرعامل بیمه دی خطاب به مدعوین این مراسم گفت: احترام به پدر و مادر، توجه به علائق در انتخاب شغل و خوب زندگی کردن را به شما جوانان که در آغاز مسیر خود قرار دارید توصیه میکنم.
حفاظت از سرمایههای علمی
در ادامه این مراسم معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی با اشاره به اهمیت علم و دانش گفت: نفرات برگزیده این رقابت علمی، سرمایههای ارزشمند این کشور هستند، ماهیت صنعت بیمه نیز حفاظت از سرمایهها است. علی بنیادی به تشریح اهمیت این نشست پرداخت و گفت: امروز نیز برای تجلیل از نخبگان علمی کشور و ارج نهادن به این عزیزان دور هم جمع شده ایم.
در پایان این مراسم نیز با اهدای لوح و هدایا از نفرات برگزیده کنکور سراسری تقدیر به عمل آمد.